Skóra często odzwierciedla ogólny stan zdrowia. Zmiany skórne, takie jak rumień i świąd, mogą świadczyć nie tylko o dermatozach – chorobach skóry, włosów i paznokci – ale też innych dolegliwościach. Przekonaj się, co oznaczają zaczerwienienia i świerzbienie skóry!
Jeden, dwa czy trzy objawy to zdecydowanie za mało, aby postawić wiążącą diagnozę. Niektóre schorzenia przebiegają w tak podobny sposób, że do ich odróżnienia potrzeba specjalistycznych badań. Przykładem może tu być atopowe i łojotokowe zapalenie skóry. Dają bardzo podobne objawy, ale metody leczenia i zapobiegania nawrotom są mocno odmienne. Dokuczliwe zaczerwienienia i świerzbienie skóry o nieznanym podłożu wymaga konsultacji z dermatologiem – próby samodzielnego rozpoznania i pozbycia się symptomów mogą finalnie wyrządzić więcej szkód niż pożytku. Do lekarza trzeba się udać bez zbędnej zwłoki, zwłaszcza przy długotrwałych dolegliwościach, ich nasilaniu oraz objawach dodatkowych.
Najczęstsze przyczyny świądu, rumieni i podobnych dolegliwości skórnych
Przyczyny zmian na skórze można podzielić na dwie podstawowe kategorie:
- wewnętrzne, endogenne – zaburzenia wywoływane przez procesy fizjologiczne i reakcje zachodzące w ciele człowieka. Za ich powstawanie i przebieg odpowiadają m.in. czynniki genetyczne, alergeny pokarmowe, układ odpornościowy, hormony czy choroby układowe;
- zewnętrzne, egzogenne – dolegliwości spowodowane działaniem szeroko pojmowanych czynników środowiskowych. Do tej grupy można zaliczyć m.in. czynniki atmosferyczne, alergeny kontaktowe substancje uczulające, bakterie, grzyby, pasożyty i wirusy.
Zaczerwienienia i świerzbienie skóry mogą pojawiać się przy wielu różnych schorzeniach. Bardzo podobna egzema na dłoniach występuje na skutek m.in. alergicznego zapalenia skóry, kontaktu z substancjami drażniącymi, chorób autoimmunologicznych, łuszczycy czy tocznia rumieniowatego. Uciążliwe symptomy wynikają także z infekcji drobnoustrojami. Do chorób wywoływanych atakiem szkodliwych mikroorganizmów należą:
- różne rodzaje grzybicy;
- liszajec zakaźny;
- róża;
- świerzb;
- wszawica.
Czynniki sprzyjające zaczerwienieniom i świerzbieniu skóry
Różne osoby mogą reagować na takie same okoliczności oraz zdarzenia w odmienny sposób. Wynika to z różnych predyspozycji genetycznych i cech osobniczych. Intensywność objawów nie zawsze jest wprost proporcjonalne do nasilenia czynników, które je wywołały. Przykładem może być swędząca skóra twarzy z powodu AZS. Atopowe zapalenie skóry zawsze przebiega z silnym świądem – zarówno w postaci przewlekłej, jak i zaostrzonej. Do zaczerwienień skóry i jej swędzenia mogą przyczynić się również takie czynniki, jak:
- uczulenia;
- przesuszenie skóry;
- urazy mechaniczne;
- zanieczyszczenia środowiskowe;
- pogoda (intensywne promieniowanie UV, skrajne temperatury);
- uszkodzenia naturalnej warstwy ochronnej (bariery hydrolipidowej) skóry.
Duże znaczenie dla powstawania niekorzystnych zmian na skórze mają też kwestie związane z jej pielęgnacją oraz codzienną higieną. Szczególnie wrażliwe są te miejsca na ciele, gdzie skóra jest stosunkowo cienka i słabsza. Na przykład na twarzy, a zwłaszcza w kącikach oczu. Warto zwrócić uwagę, że w grupie podwyższonego ryzyka wielu chorób skórnych znajdują się niemowlęta i małe dzieci.
Sposoby rozpoznawania i leczenia dermatoz. Co powiedzieć dermatologowi?
Podstawą diagnostyki jest wywiad medyczny, a także dokładne oględziny zmian skórnych. Czasami o naturze dermatozy i jej przyczynach mówi lokalizacja zaczerwienienia oraz swędzących miejsc. Niektóre przypadki wymagają potwierdzenia za pośrednictwem dermatoskopii, kapilaroskopii, trichogramu czy testów histopatologicznych. Sposób leczenia zależy od rozpoznanej przyczyny. Pomyłki w diagnozie mogą prowadzić do – czasami do błędów dochodzi „z winy” pacjentów.
Podczas rozmowy z dermatologiem nie można pomijać żadnych kwestii, które mogą pomóc w ustaleniu dokładnych przyczyn już podczas wywiadu medycznego – trzeba opowiedzieć o wszystkich symptomach, okolicznościach pojawiania i nasilania się dolegliwości, swoim trybie życia. Niektóre pytania lekarza mogą być bardzo osobiste, ale pomijanie kłopotliwych faktów w celu uniknięcia wstydu jest bezcelowe. Tylko utrudni cały proces diagnozy i leczenia. Zadaniem dermatologa jest pomoc pacjentom, a nie ocenianie i komentowanie ich dolegliwości, nawyków etc. Warto, by w gabinecie pamiętały o tym wszystkie strony.
Podobne tematy
